تعریف آب اکسیژنه

آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید (H _۲ O _۲ ) مایعی بی‌رنگ با فرمول شیمیایی مشابه آب (H _۲ O ) است. مولکول اکسیژن اضافی – که نام پراکسید هیدروژن از آن گرفته شده است، زیرا دارای یک هیدروژن در هر اکسیژن است – نشان دهنده تفاوت اصلی بین فرمول‌ها است.

این مولکول اکسیژن اضافی به پراکسید هیدروژن اجازه می‌دهد تا به عنوان یک عامل اکسید کننده قوی عمل کند.
این بدان معناست که می‌تواند الکترون را از مواد دیگر بپذیرد که در نتیجه آن را به یک ضدعفونی کننده قوی تبدیل می‌کند.

حتی اگر بسیاری از مردم پراکسید هیدروژن را یک ضدعفونی کننده عمومی بی‌خطر می‌دانند، ATSDR خاطرنشان می‌کند که قرار گرفتن در معرض آن می‌تواند باعث تحریک موارد زیر شود:

• چشم ها
• گلو
• راه هوایی تنفسی
• پوست

خوردن آب اکسیژنه نیز ممکن است منجر به عوارض شدید برای دستگاه گوارش شود.

• به عنوان یک ضد عفونی کننده
  پراکسید هیدروژن به دلیل خاصیت اکسید کنندگی به عنوان یک ضدعفونی کننده مؤثر عمل می‌کند. افراد می‌توانند از پراکسید هیدروژن ۳ درصد موجود در بازار برای ضدعفونی کردن سطوح استفاده کنند.
• برای بهداشت دهان و دندان
  یک فرد به طور کلی می‌تواند از پراکسید هیدروژن به عنوان دهانشویه استفاده کند.
  کارآزمایی تصادفی کنترل شده در سال ۲۰۱۷ نشان داده که آب اکسیژنه ممکن است به درمان بیماری لثه کمک کند. به گفته بخش بهداشت دانشگاه فلوریدا ، ممکن است برای زخم‌های شانکر نیز مفید باشد .
  با این حال، افراد نباید از غلظت‌های خیلی قوی مانند پراکسید هیدروژن ۳۵ درصد غذایی استفاده کنند.
• برای مراقبت از پوست
  در حالی که برخی از افراد ممکن است هنوز از آب اکسیژنه برای تمیز کردن زخم استفاده کنند، کارشناسان توصیه می‌کنند که این کار را نکنید زیرا می‌تواند سلول‌های لازم برای بهبود زخم را تحریک کرده یا به آن‌ها آسیب برساند.
  به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی و سفید کنندگی آن، برخی از افراد ممکن است استفاده از پراکسید هیدروژن را به عنوان بخشی از مراقبت از پوست خود در نظر بگیرند .
  با این حال، برای دستیابی به این اثرات، به احتمال زیاد نیاز به استفاده از غلظت بالاتر از ۳٪ در محصولات خانگی دارید. در غلظت‌های بالاتر، خطر سوختگی‌های شدید و تاول‌ها تا حد زیادی بیشتر از مزایای بالقوه آن برای پوست است.
• حذف جرم گوش
  اصطلاح پزشکی جرم گوش «سرومن» است. پراکسید هیدروژن یک سرومنولیتیک است، به این معنی که می‌تواند جرم گوش را حل کند. به همین دلیل، بسیاری از قطره‌های گوش حاوی پراکسید هیدروژن هستند.
  با این حال، افراد باید هنگام استفاده از پراکسید هیدروژن در گوش خود احتیاط کنند. با توجه به مطالعه موردی ۲۰۱۹ ، عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• • از دست دادن موقت شنوایی
  • افزایش درد در گوش
  • صدای زنگ گوش
  • احساس حباب موقت
  • سرگیجه

عوارض آب اکسیژنه

در حالی که پراکسید هیدروژن ۳ درصد خانگی به طور کلی بی‌خطر است، قرار گرفتن در معرض غلظت‌های بالاتر می‌تواند خطراتی را به همراه داشته باشد.

برخی از بازاریابان ممکن است غلظت‌های قوی‌تر پراکسید هیدروژن را به عنوان درمان جایگزین برای درمان‌های مختلف تبلیغ کنند. با این حال، معمولاً هیچ مدرک علمی چنین ادعاهایی را تأیید نمی‌کند، که این ماده می‌تواند منجر به آسیب شدید شود .

همچنان باید در استفاده از آب اکسیژنه ۳ درصد احتیاط کرد. اگر فردی آن را بخورد، استنشاق کند یا بر روی پوست یا چشم خود بمالد، می‌تواند تأثیرات سمی داشته باشد.

عوارض آب اکسیژنه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• استفراغ
• تحریک دستگاه گوارش
• آمبولی معده
• فلج تنفسی
• تحریک ریوی
• تحریک چشم
• درد
• سوختگی و تاول زدن

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

قرار گرفتن در معرض پراکسید هیدروژن ممکن است علائم خفیفی ایجاد کند. با این حال، هرگاه در مورد اینکه آیا این علائم نیاز به توجه پزشکی دارند یا خیر، شک وجود داشت، فرد باید با یک متخصص مراقبت های بهداشتی تماس بگیرد.

افراد همچنین باید هرگونه علائم واکنش آلرژیک مانند بثورات و خارش را به پزشک گزارش دهند.

اگر علائم جدی به نظر می رسد، فرد باید فوراً به اورژانس مراجعه کند. به عنوان مثال، علائم بسیار خطرناک که ممکن است منجر به آمبولی شوند، عبارتند از:

• درد قفسه سینه
• مشکل در تنفس
• گیجی

سخن پایانی

پراکسید هیدروژن، یک ماده شیمیایی همه کاره است و به راحتی در دسترس می‌باشد، به دلیل خواص آن به عنوان یک عامل اکسید کننده قوی، یک عنصر رایج در بسیاری از محصولات ضدعفونی کننده و پاک کننده است.

در حالی که ممکن است کاربردهای بالقوه متنوعی داشته باشد، فرد معمولاً باید از آن فقط به عنوان ضد عفونی کننده استفاده کند و باید از محصولات حاوی مقدار مطمئنی پراکسید هیدروژن استفاده نماید.

افراد باید سعی کنند از قرار گرفتن در معرض غلظت‌های قوی پراکسید هیدروژن اجتناب کنند. هنگام استفاده از غلظت ۳ درصد یا کمتر، باید اطمینان حاصل کرد که مایع خورده نشود، استنشاق نکرده و با پوست یا چشم برخورد نداشته باشد.

اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است منجر به عوارض جانبی مانند تحریک ریه‌ها، معده، پوست یا چشم شود. اگر فردی علائم نگران کننده‌ای را تجربه کرد، باید با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی تماس بگیرد یا به اورژانس مراجعه کند.