اسید سیتریک

ویژگی‌های اسید سیتریک آن را به یک افزودنی مهم برای صنایع مختلف تبدیل می‌کند.
تخمین زده می‌شود که غذاها و نوشیدنی‌ها 70 درصد از سیتریک اسید تولیدی (مصنوعی) را مصرف می‌کنند، مکمل‌های دارویی و رژیمی 20 درصد را مصرف می‌کنند و 10 درصد باقی مانده را به مواد پاک کننده اختصاص می‌دهند.

از جمله کاربردهای سیتریک اسید عبارتند از:

1. صنایع غذایی و نوشیدنی

• نگهدارنده طبیعی: جلوگیری از رشد باکتری‌ها و کپک در محصولات غذایی.
• افزایش طعم و اسیدیته: استفاده در نوشابه‌ها، آبمیوه‌ها، مربا و سس‌ها.
• کنترل pH در محصولات لبنی: مانند پنیر و ماست برای بهبود کیفیت و ماندگاری.

۲. صنایع دارویی و پزشکی

• افزودنی در مکمل‌های دارویی: افزایش جذب مواد معدنی در بدن.
• استفاده در تزریقات و محلول‌های دارویی: برای کنترل اسیدیته و افزایش پایداری ترکیبات فعال.
• درمان سنگ کلیه: کمک به حل شدن سنگ‌های کلیوی مبتنی بر کلسیم.

۳. محصولات آرایشی و بهداشتی

• ترکیب اصلی در کرم‌ها و شامپوها: برای تنظیم pH و بهبود بافت محصولات.
• لایه‌ بردار پوست: در محصولات مراقبتی برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست.
• افزایش جذب ویتامین C در پوست: در سرم‌های ویتامین C به کار می‌رود.

۴. صنایع شوینده و پاک‌ کننده‌ها

• افزایش کارایی مواد شوینده: کاهش سختی آب و جلوگیری از تشکیل رسوبات.
• حذف لکه‌های سخت و زنگ‌ زدگی: در ترکیبات پاک‌ کننده خانگی و صنعتی.
• جایگزین ایمن برای فسفات‌ها: در فرمولاسیون‌های زیست‌ محیطی.

۵. فرآیندهای صنعتی و کشاورزی

• حذف رسوبات و جرم‌ گیری: در تجهیزات صنعتی، دیگ‌های بخار و خطوط لوله.
• استفاده در کشت هیدروپونیک: بهبود جذب مواد مغذی در گیاهان.
• عامل ضد زنگ در فرآیندهای تولید فلزات.

خواص اسید سیتریک

این محصول فواید و عملکردهای چشمگیری برای سلامتی دارد. از جمله فواید سیتریک اسید عبارتند از:

• انرژی را متابولیزه می‌کند.
• جذب مواد مغذی را افزایش می‌دهد.
• باعث پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه می‌شود.

ایمنی و عوارض اسید سیتریک

اسید سیتریک ساخته شده به طور کلی توسط سازمان غذا و دارو (FDA) به عنوان ایمن (GRAS) شناخته می‌شود. هیچ مطالعه علمی برای بررسی ایمنی سیتریک اسید تولیدی در صورت مصرف زیاد برای مدت طولانی وجود ندارد.
با این حال، گزارش‌هایی از بیماری و واکنش‌های آلرژیک به این افزودنی وجود دارد.
یک گزارش درد مفاصل همراه با تورم و سفتی، درد عضلانی و درد معده و همچنین تنگی نفس را در چهار نفر پس از مصرف غذاهای حاوی اسید سیتریک تولیدی نشان داده است.

البته این علائم مشابه در افرادی که اشکال طبیعی اسید مانند لیمو و لیموترش را مصرف می‌کردند مشاهده نشد.
محققان اذعان کردند که نمی‌توانند ثابت کنند اسید سیتریک تولید شده مسئول این علائم است، اما توصیه کردند که استفاده از آن در غذاها و نوشیدنی‌ها بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد.

در هر دو مورد، دانشمندان پیشنهاد کردند که علائم به احتمال زیاد به قالب استفاده شده برای تولید اسید سیتریک مربوط می‌شود تا خود ترکیب.